CỔNG THÔNG TIN ĐIỆN TỬ Thành Phố Thuận An

Dưới đôi bàn tay tài hoa và con mắt thẩm mỹ của nghệ nhân, những thớ đất tưởng như vô tri đã trở nên có hồn hơn cả tranh vẽ. Những đường nét được tạc vào gốm vô cùng sinh động. Để làm được vậy, hẳn người nghệ nhân phải truyền được cả cái tâm của mình vào từng tác phẩm.

Theo sự giới thiệu của phòng Kinh tế thành phố Thuận An, chúng tôi đã tìm về phường Hưng Định, để được gặp gỡ và thưởng lãm những tác phẩm gốm độc đáo của nghệ nhân gốm tài hoa Trương Tư - Giám đốc doanh nghiệp tư nhân Như Ngọc. Gần 60 năm gắn bó với nghề gốm, chứng kiến biết bao đổi thay, thăng trầm của nghề, nghệ nhân Trương Tư cho biết, nghề gốm là nghề kỹ thuật nhưng thuần túy, rèn giũa con người tính bền bỉ, kiên trì. Bởi vì đây là nghề truyền thống của gia đình cùng với đam mê làm gốm, ông đã gắn bó với nghề truyền thống này từ nhỏ và chưa bao giờ có ý định từ bỏ nó. Tâm sự với chúng tôi, nghệ nhân Trương Tư cho biết, ngày bé ông đã phụ cha nhào nặn những đồ vật và dụng cụ thô sơ, đơn giản từ đất. Và dần dần thích sáng tạo với những thớ đất sét để tạo ra những sản phẩm gốm độc đáo cho riêng mình. Ngày đó gia đình ông chuyên sản xuất các sản phẩm gốm dân dụng như, chén, tô,…các sản phẩm này được bán rộng rãi trong nước và còn được xuất khẩu ra nước ngoài.

Ảnh: Ông Trương Tư tỉ mỉ chọn từng họa tiết gốm để kết hợp thành những sản phẩm độc đáo.

Nhưng đến năm 60 tuổi, Ông Tư quyết định rẽ lối và chọn đất nung làm chất liệu để thực hiện những tác phẩm đột phá đó là làm bàn ghế và tranh. Ông chia sẻ: nói đến đất nung, người ta thường liên tưởng đến những vật liệu dân dụng như: bình, vại, lọ, lu…; chứ ít ai đưa chất liệu này lên một giá trị nghệ thuật cao hơn. Đây là một thể loại khó, ngoài việc tạo hình còn phải xử lý phần hậu kỳ; nung như thế nào để tác phẩm có mầu đẹp theo ý muốn, nâng cao giá trị nghệ thuật cả về hình thức lẫn chất liệu là điều không dễ. Và sau thời gian thử nghiệm khá lâu, ông tìm ra công thức cho riêng mình, những tác phẩm ra đời đạt theo mong muốn của ông.  Ông nói: “Tôi đã tự tìm ra bí quyết riêng, tạo được mầu sắc cho tác phẩm đồng thời cải thiện những khuyết điểm dễ nứt, oằn và nặng. Do tính chất của vật liệu là đất sét, để có được một tác phẩm mang tính nghệ thuật và kỹ thuật đẹp rất khó; phải biết nung ở nhiệt độ nào tác phẩm sẽ có những mầu gì, phải đoán biết tác phẩm có khả năng bị hư ở chỗ nào, cách khắc phục ra sao,… Một công việc rất cực nhọc và khó khăn, vừa phóng khoáng, lại vừa tỉ mỉ.

Ảnh: Sản phẩm bàn ghế của cơ sở ông Tư sản suất rất độc đáo, kết hợp cả truyền thống và hiện đại.

Những bộ bàn ghế được ông làm ra mang phong cách độc đáo rất riêng. Trải qua nhiều công đoạn từ các bước nhồi đất sét, tạo hình, lên hoa văn, nung gốm. Sau đó các nghệ nhân mới tiến hành ghép từng mảnh gốm để tạo hình, rồi đổ bê tông, chà ron và cuối cùng hoàn thành sản phẩm. Nếu một lần được nhìn thấy những bộ bàn ghế do ông làm thì chắc hẳn mọi người sẽ rất bất ngỏ bở sự mới lạ, mặt bàn ghế được làm từ gốm nhiều màu sắc, được sắp xếp tỉ mỷ từ những mảnh gốm nhỏ, chân bàn ghế được làm từ sắt mỹ nghệ sơn tĩnh điện đẹp, bền và lạ mắt...Trong mỗi tác phẩm, người xem có thể nhận ra phong cách của ông đều nhất quán, mặc dù anh thực hiện tác phẩm theo nhiều chủ đề khác nhau nhưng xuyên suốt vẫn là sự tôn vinh những nét đẹp văn hóa truyền thống, cũng như sự thân thiện với môi trường từ hình ảnh hoa, lá của tác phẩm. Điều độc đáo là khi sáng tác các tác phẩm bàn ghế, ông không theo một khuôn mẫu nào mà chỉ với đôi bàn tay, cùng sự phong phú của tâm hồn để tạo ra những tác phẩm hết sức độc đáo và kỳ công.

Khi chiêm ngưỡng những tác phẩm gốm của ông, người xem cảm nhận được sự gần gũi sâu lắng. Trong ngôi nhà ngập tràn hơi thở của gốm, ngày ngày, người nghệ sĩ tài hoa Trương Tư vẫn say mê thổi hồn vào đất. Bất cứ ai yêu thích, muốn tìm tòi về gốm, đối với ông đều là những vị khách quý được đón tiếp nồng hậu. Hàng năm ông đều đón nhận rất nhiều sinh viên từ các trường kiến trúc, mỹ thuật về thực tập. Ông không ngần ngại truyền nghề cho các bạn trẻ. Ông nói ông muốn truyền cho các bạn tình yêu gốm, không một chút giấu nghề ông chỉ việc tận tay cho các bạn, đến khi các bạn có thể tận tay tạo ra tác phẩm của riêng mình, không những vậy ông còn trả lương cho những sinh viên thực hiện tốt những tác phẩm tại cơ sở của ông.

Ảnh: Ngoài bàn ghế ông còn làm nhiều bức tranh treo tường từ gốm.

Tuy cơ sở của ông Tư chỉ có hơn 10 lao động chính nhưng, các thợ gốm ở đây đều gắn bó với cơ sở của ông đã nhiều năm. Họ cho biết ở đây “chú Tư” rất tốt, lại còn thân thiện với các nhân công nữa. Nhà có công chuyện gì hay có người thân đau ốm, Chú Tư đều ân cần hỏi han và còn tạo điều kiện cho nghỉ làm hoặc về sớm. Chính những tình cảm mà chú Tư giành cho mọi người nên ai cũng muốn gắn bó với cơ sở của chú hơn. Chị La Thị Phương đã làm tại cơ sở của ông Tư hơn 10 năm nay, chị cho biết: Ngày xưa chị không biết gì về ngành gốm nhưng khi vào làm tại cơ sở của chú Tư thì được chú hướng dẫn chỉ dạy nhiệt tình giờ chị đã làm thành thạo và càng yêu thêm ngành truyền thống này.

Miệt mài, tỉ mỉ đến từng chi tiết, các sản phẩm gốm của ông Tư hiện nay đã đứng vững trên thị trường, bất cứ sản phẩm nào xuất bán cũng mang nét riêng bởi bàn tay tài hoa của riêng ông. Sản phẩm do ông làm ra được người trong nghề cũng như khách hàng đánh giá rất cao về kỹ, mỹ thuật. Theo ông, để làm ra sản phẩm gốm đẹp, tinh xảo, ngoài năng khiếu thẩm mỹ thiên phú, đòi hỏi người thợ phải bền bỉ, khéo léo, tính toán căn cơ, chuẩn mực trong từng chi tiết, kết hợp được năng khiếu hội họa, điêu khắc cùng bộ óc sáng tạo không giới hạn, đồng thời cũng phải chịu tốn rất nhiều thời gian và hơn cả là niềm đam mê, thì mỗi người thợ mới thực sự thổi được hồn vào trong mỗi sản phẩm gốm…

Khi tiếp xúc với ông, chúng tôi cũng cảm nhận rằng: Chính ông cũng là một bông hoa của đất. Giản dị và chân thành, giá trị con người ông đằm sâu ở cái tài và cái tâm của người nghệ sĩ.

Hà Thu