Công tác chuyển giao khoa học kỹ thuật gắn với phát triển nông nghiệp theo hướng nông nghiệp đô thị trên địa bàn thị xã thuận an”

Thị xã Thuận An là một trong những địa phương có quá trình công nghiệp hóa diễn ra khá sớm, trên địa bàn đã hình thành các khu, cụm công nghiệp; các dự án dịch vụ, dẫn đến tăng dân số cơ học, dân cư trong và ngoài tỉnh về sinh sống và làm việc, làm cho tốc độ đô thị hóa diễn ra nhanh.

Trước thực trạng đất sản xuất nông nghiệp ngày càng bị thu hẹp. Với các chính sách khuyến khích phát triển nông nghiệp theo hướng nông nghiệp đô thị -  nông nghiệp kỹ thuật cao - nông nghiệp sinh thái gắn với công nghiệp chế biến trên địa bàn tỉnh Bình Dương với các chủ trương của UBND tỉnh tại Quyết định số 3265/QĐ-UBND ngày 25/11/2016 về việc phê duyệt báo cáo Đề án Phát triển nông nghiệp đô thị vùng phía Nam tỉnh Bình Dương giai đoạn 2016 – 2020. UBND thị xã Thuận An đã ban hành Kế hoạch số 1216/KH-UBND thực hiện Chương trình hành động 07- Ctr/TU ngày 15/4/2016 của Thị ủy về đầu tư, phát triển nông nghiệp đô thị; giữ vững và nâng cao chất lượng vườn cây ăn trái gắn phát triển du lịch sinh thái giai đoạn 2015 – 2020.

Nhằm cụ thể hóa chủ trương, chính sách khuyến khích phát triển nông nghiệp theo hướng nông nghiệp đô thị -  nông nghiệp kỹ thuật cao - nông nghiệp sinh thái. Phòng Kinh tế, Trạm Trồng trọt và bảo vệ thực vật, Trạm khuyến nông liên huyện phía Nam tổ chức tập huấn chuyển giao khoa học kỹ thuật cho hội viên nông dân; tổ chức hội thảo và tham quan học tập kinh nghiệm các mô hình sản xuất nông nghiệp đô thị, các mô hình sản xuất nông nghiệp kỹ thuật cao tại TP. HCM và các tỉnh lân cận về kỹ thuật trồng hoa lan, cây cảnh; nuôi cá cảnh, nuôi cá nước ngọt; chăm sóc cây bon sai, măng cụt; trồng rau an toàn theo tiêu chuẩn VietGAP và trồng rau thủy canh; trồng nấm…

Hiện nay, trên địa bàn thị xã Thuận An có khoảng trên 155 hộ đã và đang áp dụng canh tác theo mô hình nông nghiệp đô thị như trồng hoa mai: 50 hộ (9,7 ha);  Hoa lan các loại: 24 hộ (2,67 ha); Kiểng các loại: 37 hộ (6,76 ha); Nuôi cá kiểng: 19 hộ (7 hộ nuôi mô hình ao: 1.000 m² và 12 hộ nuôi mô hình hồ cá: 240 hồ cá bình quân 20 hồ/hộ nuôi); Nuôi trăn và cá sấu:  Công ty Cổ phần thương mại đầu tư Trăn - cá sấu Ngọc Sơn - phường Bình Chuẩn (5.000 m²); trồng nấm: 2 hộ (1.200 m²). Ngoài ra một số hộ sản xuất như: trồng rau mầm, rau thủy canh; trồng hoa trong nhà lưới, nuôi baba, nuôi lươn, ếch, trùn quế… Đó chính là những loại hình phù hợp với mô hình nông nghiệp đô thị, đóng góp nhiều kinh nghiệm để hướng dẫn nông dân chuyển đổi cây trồng, vật nuôi có kết quả và thích ứng với điều kiện sản xuất mới, diện tích nhỏ nhưng giá trị kinh tế cao.

Thực hiện Chương trình hành động của Thị ủy Thuận An thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng bộ thị xã lần thứ XI về đầu tư, phát triển nông nghiệp đô thị; giữ vững và nâng cao chất lượng vườn cây ăn trái gắn phát triển du lịch sinh thái giai đoạn 2015 - 2020 và Chính sách hỗ trợ vườn cây theo Quyết định số 45/QĐ-UBND giai đoạn 2013 - 2016 và Quyết định số 63/QĐ-UBND ngày 20/12/2016 của UBND tỉnh Bình Dương giai đoạn 2017 – 2021 ở các xã, phường: An Sơn, An Thạnh, Hưng Định, Bình Nhâm cho 1.716 hội viên nông dân với diện tích 423,44 ha; tổng kinh phí khoảng 26 tỷ đồng bao gồm tiền hỗ trợ chăm sóc mương vườn và tiền phân bón vườn cây. Ngoài ra, phối hợp tổ chức tập huấn chăm sóc vườn cây ăn trái, tổ chức các chuyến học tập kinh nghiệm mô hình thành lập tổ hợp tác chuyên canh tác theo mô hình VietGAP trên cây Măng cụt tại Chợ Lách, thương hiệu trái cây tại huyện Mõ Cày Bắc tỉnh Bến Tre.

Bên cạnh đó, công tác chuyển giao các tiến bộ khoa học kỹ thuật cho nông dân ứng dụng trong sản xuất nhằm nâng cao hiệu quả kinh tế, góp phần đưa sản phẩm nông nghiệp đô thị phục vụ thị trường trong và ngoài thị xã Thuận An. Hàng năm, triển khai hỗ trợ ứng dụng: 16 điểm trình diễn trồng lan (Mokara: 8 điểm, Vanda: 8 điểm)  với diện tích 2.500 m²; Hỗ trợ cho nông dân sản xuất rau an toàn với tổng diện tích 25 ha với 135 hộ nông dân; 3 điểm bonsai; 2 điểm nuôi cá chép Nhật, hỗ trợ 8 điểm nuôi các dĩa; 4 điểm nuôi bồ câu Pháp tại các xã phường (An Thạnh, An Sơn, Lái Thiêu, Bình Nhâm, Bình Chuẩn);

Mô hình trồng lan Mokara ở phường Thuận Giao

Thực hiện 05 mô hình nhà lưới hở trồng rau an toàn với diện tích 5.000m² (1.000 m²/mô hình) trên địa bàn phường An Thạnh 03 mô hình và phường Bình Chuẩn 01 mô hình. Thực hiện 18 điểm nghiên cứu đồng ruộng trên địa bàn 03 phường (An Thạnh, Bình Chuẩn và Thuận Giao). Tổ chức tập huấn và chuyển giao kỹ thuật: Tập huấn 21 lớp chuyên đề về nông nghiệp đô thị cho 849 lượt nông dân tham dự, cấp phát 849 tài liệu cho nông dân các xã, phường.

Mô hình Nông nghiệp đô thị đã và đang cho hiệu quả kinh tế cao, tạo thu nhập cho nông dân trên diện tích đất không lớn. Để xây dựng và phát triển mô hình Nông nghiệp đô thị trên địa bàn thị xã Thuận An trong thời gian tới, thường xuyên tuyên truyền vận động nhân dân thực hiện chuyển dịch cơ cấu cây trồng vật nuôi; đẩy mạnh ứng dụng công nghệ cao, công nghệ sinh học vào sản xuất nông nghiệp để hình thành nền nông nghiệp đô thị xanh, sạch và bền vững trên địa bàn Thuận An. Trong thời gian tới, chúng tôi đề xuất nghiên cứu, thực hiện các giải pháp sau:

 1- Trước hết phải thay đổi tư duy trong sản xuất nông nghiệp, thực hiện chuyển đổi mạnh mẽ cơ cấu cây trồng - vật nuôi dù trên diện tích đất rất nhỏ để mở ra hướng phát triển cho nông nghiệp đô thị.

 2- Khi dự kiến thực hiện một loại hình nông nghiệp đô thị, cần phải xem xét nhiều yếu tố: - Qui mô diện tích đất đai; Số lao động có thể sử dụng; Chọn cây trồng, vật nuôi phù hợp với điều kiện gia đình; khả năng đầu tư cơ bản (tưới tiêu, xử lý nước thải…); áp dụng công nghệ phù hợp;

- Hệ thống phân phối tiêu thụ sản phẩm; Nơi bảo quản tồn trữ…

 3 - Thông tin rộng rãi trên các phương tiện thông tin đại chúng để người dân nông thôn, những hộ ít đất, phụ nữ, cựu chiến binh dễ dàng tiếp cận với các thông tin về kỹ thuật canh tác, tạo thu nhập trong điều kiện ít đất. Giải pháp này càng khả thi hơn đối với các xã, phường hiện nay đã có Điểm thông tin khoa học công nghệ, đủ điều kiện để phục vụ cho người dân nông thôn có nhu cầu tìm hiểu các thông tin này.

 4- Tổ chức tham quan, học tập kinh nghiệm làm ăn của các mô hình nông nghiệp đô thị đã thành công ở các tỉnh, thành phố, có hình thức hợp tác liên kết để các địa phương bạn giúp hướng dẫn kỹ thuật, cách làm thông qua các chương trình hướng nghiệp cho nông dân.

 5- Liên kết nông dân vào các Tổ hợp tác để sản xuất và tiêu thụ nông sản đặc thù, qua đó hình thành mối liên kết 5 nhà: Nhà nước, Nhà nông, Nhà khoa học, Nhà buôn, Nhà băng, có phân định rõ trách nhiệm từng “nhà”. Trong mối liên kết 5 nhà, vai trò của hệ thống khuyến nông sẽ là cầu nối.

 Trên đây là nội dung đề xuất về công tác chuyển giao khoa học kỹ thuật gắn với phát triển nông nghiệp theo hướng nông nghiệp đô thị trên địa bàn thị xã Thuận An trong thời gian vừa qua và định hướng trong giai đoạn tiếp theo. 

                                                                                     Trương Công Thạch